শৈক্ষিক বাতাৱৰণ, চৰকাৰ আৰু সমাজ

                    

                      

অতি উত্তম কাঠ এটুকুৰাক সঠিক পৰিচৰ্যাৰ অভাৱত পচিবলৈ এৰি দিয়া কাঠৰ দৰে নীৰৱে লাহে লাহে পচি যাবলৈ‍ ধৰিছে ৷ চৰকাৰৰ উদাসীনতা, চৰকাৰী কৰ্মচাৰীবোৰৰ নিজ কৰ্তব্যৰ প্ৰতি থকা দায়িত্ৱহীনতা আৰু সাধাৰণ ৰাইজৰ স’তে চৰকাৰী খণ্ডৰ বুজাবুজিৰ অভাৱৰ বাবে জনসাধাৰণেএক নীৰৱ বিপ্লৱৰ জৰিয়তে চৰকাৰী খণ্ডৰ বিদ্যালয়ক প্ৰত্যাখ্যান কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰিছে ।

      শৈক্ষিক বাতাৱৰণ বুলিলে আমি বাৰু কি  বুজোঁ ? মূলতে আনুষ্ঠানিক শিক্ষা গ্ৰহণৰ বাবে প্ৰয়োজনীয় তথা শৈক্ষিক বন্ধুভাৱাপন্ন পৰিৱে‍শ এটা গঢ়ি তুলাই হৈছে শৈক্ষিক বাতাৱৰণৰ মূল কথা । কিন্তু আজিৰ প্ৰতিযোগি‍তাৰ ধামখুমীয়াত  শৈক্ষিক বাতাৱৰণে কি ৰূপ লৈছে এবাৰ চাওঁ‌হক । বিশেষকৈ সাম্প্ৰতিক স্থিতিত চৰকাৰী বিদ্যালয়বোৰৰ পৰি মৰা অৱস্থাৰ বাবে শৈক্ষিক বাতাৱৰণক পুনৰ বিশ্লেষণ কৰাটো খুবেই প্ৰয়োজনীয় বিষয় হৈ পৰিছে ।                            আজিৰ চৰকাৰীখণ্ডৰ শিক্ষা ব্যৱস্থাটো

এক ধৰণৰ পচিবলৈ আৰম্ভ কৰা ভাল কাঠৰ টুকুৰাৰ দৰে । অতি উত্তম কাঠ এটুকুৰাক সঠিক পৰিচৰ্যাৰ অভাৱত পচিবলৈ এৰি দিয়া কাঠৰ দৰে নীৰৱে লাহে লাহে পচি যাবলৈ‍ ধৰিছে ৷ চৰকাৰৰ উদাসীনতা, চৰকাৰী কৰ্মচাৰীবোৰৰ নিজ কৰ্তব্যৰ প্ৰতি থকা দায়িত্ৱহীনতা আৰু সাধাৰণ ৰাইজৰ স’তে চৰকাৰী খণ্ডৰ বুজাবুজিৰ অভাৱৰ বাবে জনসাধাৰণেএক নীৰৱ বিপ্লৱৰ জৰিয়তে চৰকাৰী খণ্ডৰ বিদ্যালয়ক প্ৰত্যাখ্যান কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰিছে । কোনো ধৰণৰ সক্ৰিয় বিদ্ৰোহৰ বিপৰীতে চৰকাৰী খণ্ডৰ প্ৰতি আস্থা হেৰুৱাই তেওঁলোকে ব্যক্তিগত খণ্ডক আকোৱালি লোৱা দেখা গৈছে । ইয়াৰ বাবে বহুতেই বহুত কাৰণ নিৰ্ণয় কৰিলেও মূলতে যে চৰকাৰী যন্ত্ৰ আৰু জনসাধাৰণৰ মাজৰ সম্বন্বয়হীনতাকেই সুচাইছে , এই কথা হৃদয়ংগম কৰিবৰ হ’ল । আমি বিভিন্ন সময়ত ইয়াৰ বাবে চৰকাৰক দোষাৰোপ কৰোঁ, গালি পাৰোঁ । চৰকাৰে অমুকটো কৰা নাই, তমুকটো কৰা নাই বুলি আমি কৈফিয়ৎ তলব কৰোঁ । কিন্তু আমাৰ নিজস্ব কৰণীয়খিনিকো আমি ভালদৰে কৰা নাই । আমি জনসাধাৰণে বাৰু নিজৰ দায়িত্ব ঠিক মতে পালন কৰিছোঁনে ? গতিকে এই ক্ষেত্ৰত চৰকাৰী পক্ষ যিমান অপৰাধী, আমি জনসাধাৰণো সমানেই অপৰাধী । চৰকাৰী খণ্ডৰ বিদ্যালয়বোৰ যদি সংশোধন হ’ব লাগে, তেন্তে ব্যাপক সংস্কাৰৰ প্ৰয়োজন হ’ব । সংস্কাৰবোৰ কাগজতে সীমাৱদ্ধ নাথাকি সহৃদয়তাৰে আৰু আন্তৰিক দায়বদ্ধতাৰে কাৰ্য্যকৰী কৰিবও লাগিব । আমি বহু সময়ত বহু ধৰণে‍ চৰকাৰী বিদ্যালয়বোৰৰ ওপৰত গুৰুতৰ অভিযোগ উত্থাপন কৰি আহিছোঁ। 

আমি সচৰাচত কৰি থকা মূল অভিযোগবোৰ হৈছে - 

১) অনিয়মীয়া শিক্ষক 

২) অপৰ্যাপ্ত শিক্ষক 

৩) ছাত্ৰ-ছাত্ৰীৰ অনিয়মীয়া উপস্থিতি 

৪) বিদ্যালয়ৰ আন্তঃগাঁথনিৰ অভাৱ  

৫) বিদ্যায়তনিক সা-সঁজুলিৰ অভাৱ  

৬) মধ্যাহ্ন ভোজনৰ নিম্ন মানদণ্ড

৭) য়ুনিফৰ্মৰ বিতৰণ ব্যৱস্থাত খুঁ‌ট 

৮) পাঠ্যপুথি বিতৰণত খুঁ‌ট

৯) দুৰণি‍বটীয়া শিক্ষকৰ সমস্যা

১০) অভিভাৱকৰ গুৰুত্বহীনতা 

১১) বিদ্যালয়ত খেলপথাৰৰ অভাৱ 

১২) খোৱা পানী , ছেনিটাৰী লেট্ৰিন আদিৰ দুৰৱস্থা

১৩) পাঠ্যক্ৰমত বিসংগতি 

১৪) নামভৰ্তিৰ বয়সৰ সমস্যা 

১৫) মূল্যায়নৰ সমস্যা 

১৭) SMC ,মাতৃগোট আদিৰ সহযোগি‍তাৰ অভাৱ 

১৮) শিক্ষক-ছাত্ৰৰ মাজত ভাবৰ আদান-প্ৰদানত ভাষাগত সমস্যা  

১৯) শিক্ষকৰ দায়বদ্ধতাৰ অভাৱ 

২০) বিদ্যালয় প্ৰধানৰ দায়ি‍ত্বহীনত

    মূলতে মই উক্ত বিশটা অভিযোগ নিৰ্ধাৰণ কৰিছোঁ । আৰু হয়তো ওলাব । ওপৰত যিমানবোৰ সমস্যা বা অভিযোগৰ কথা মই উল্লেখ কৰি গ’লোঁ, তাৰ প্ৰায় প্ৰতিটো সমস্যাই আন্তৰিকতাৰে সমাধান কৰিব খুজিলে সুন্দৰকৈ সমাধান কৰিব পৰা যাব । দুই-এটা কাৰিকৰী সমস্যাক বাদ দি সেই সমস্যাবোৰ সহজেই সমাধান কৰিব পাৰি । চৰকাৰী বা প্ৰশাসন যন্ত্ৰৰ দুই-এটা কাৰিকৰী কাৰণত কিছু সমস্যাৰ সমাধানত বিলম্ব হ’ব পাৰে ; কিন্তু অসম্ভৱ নহয় । সময়মতে পাঠ্যপুথিৰ যোগান ধৰা , য়ুনিফৰ্মৰ যোগান ধৰা আদিবোৰ চৰকাৰী পক্ষৰ তৎপৰতাত সমাধান হৈ যাব পাৰে । পাঠ্যপুথি বা পাঠ্যক্ৰমৰ বিসংগতি সমাজৰ জনমত সাপেক্ষেহে সালসলনি হ’ব । অন্যথা ৰাজ্য চৰকাৰৰো সেই ক্ষেত্ৰত সীমাবদ্ধতা আছে । ৰাষ্ট্ৰীয় শিক্ষানীতিৰে ফেৰ মাৰিবলৈ হ’লে ৰাজ্যিক শিক্ষা সমিতি‍য়েও সেইখিনি কৰিব লাগিব । কিন্তু গণতন্ত্ৰত জনমতৰ এক বিশেষ ভূমিকা আছে । সমগ্ৰ অসমবাসীয়েই যদি সেই সন্দৰ্ভত জনমত গঢ়ি তোলোঁ, তেন্তে পাঠ্যক্ৰম সলনি কৰাও সম্ভৱ হৈ পৰিব । 

     শিক্ষক-ছাত্ৰৰ অনুপাত শুদ্ধভাৱে ৰাখিবলৈ‍ হ’লে চৰকাৰ , শিক্ষক আৰু সমাজৰ মাজত এক পাৰস্পাৰিক বুজাপৰালৈ আহিব লাগিব। যিবোৰ বিদ্যালয়ত পৰ্যাপ্ত পৰিমানে শিক্ষক নাই, অথচ ছাত্ৰ-ছাত্ৰী আছে, তেনেবোৰ বিদ্যালয়ত যিমান সোনকালে পাৰি, অতিৰিক্ত শিক্ষক থকা আন বিদ্যালয়ৰ পৰা শিক্ষকৰ ব্যৱস্থা কৰিব লাগে‍, যিটো এইবাৰ শিক্ষামন্ত্ৰীয়ে কৰিবলৈ প্ৰয়াস কৰা দেখা গৈছে । যদি তেনেকৈও কৰিবলৈ অপাৰগ, তেন্তে প্ৰতিখন বিদ্যালয়ত ‘টিউটৰ’ ৰাখক । কিছুমান বিদ্যালয়ত শিক্ষকসকলৰ নিজস্ব প্ৰচেষ্টাত তেনে টিউটৰ ৰাখিছে আৰু সেইমতে ৰিজাল্টো ভাল কৰিব পাৰিছে । টিউটৰৰ দায়িত্ব আধা বিদ্যালয়ে ল’ব লাগে আৰু আধা চৰকাৰে ল’ব পাৰে । গাঁওবোৰত বহুকেইজন শিক্ষিত নিবনুৱা যুৱক-যুৱতী এনেই থাকে। তেওঁলোকক টিউটৰৰূপে নিয়োগ কৰিব পাৰি  আৰু সেই নিয়োগ কৰা যুৱক-যুৱতীসকলক অভিজ্ঞতাৰ প্ৰমাণপত্ৰ দিয়াৰ ব্যৱস্থা কৰিব পাৰি‍ । নতুন নিযুক্তিৰ সময়ত সেই অভিজ্ঞতাৰ প্ৰমাণপত্ৰখনৰ বাবদ চৰকাৰে দহ নম্বৰ অতিৰিক্তকৈ প্ৰদান কৰিম বুলি প্ৰতিশ্ৰুতি দিলেও বহু সকাহ পাব শিক্ষিত নিবনুৱাসকলে । শিক্ষিত যুৱচামৰো আংশিক সকাহ আৰু বিদ্যালয়খনৰ শৈক্ষিক মানদণ্ড উন্নত হোৱাতো সহায়ক হ’ব । কিন্তু বিদ্যালয় প্ৰধানসকলৰ হেমাহি এক কালস্বৰূপ হৈ উঠিছে আজিৰ চৰকাৰী খণ্ডৰ বিদ্যালয়বোৰৰ । বিভিন্ন সময়ত পূৰ্বৰ প্ৰধান শিক্ষকসকলে নিজকে এক অভিজাত শ্ৰেণীৰ মানুহ ৰূপে গণ্য কৰে আৰু নতুন শিক্ষক সকলক হেয় দৃষ্টিভংগীৰে চায় । তেওঁলোকে সহযোগি‍তা কৰিব নিবিচাৰে নতুন প্ৰজন্মৰ শিক্ষকৰ স’তে । পুৰণি‍ পৰম্পৰাকে খামোচ মাৰি ধৰি থাকিব খোজে । গতিকে বিদ্যালয়ৰ প্ৰধান শিক্ষকক প্ৰতি তিনিবছৰৰ মূৰত যদি বদলিকৰণ সম্ভৱ কৰি তুলিব পাৰি ,তেন্তে শৈক্ষিক বাতাৱৰণত সোণালী দিন ঘূৰি আহিব । 

      আমি আশাৰে বাট চাই ৰ’ম - আগন্তুক দিনবোৰত চৰকাৰী খণ্ডৰ ৰ্বিদ্যালয়বোৰ জাকত জিলিকা হৈ উঠিব বুলি‍ । 

                                                            °°°°°°°°°°°°°°°°°°°°

হৰিচৰণ পেগু

ঠিকনা : সহকাৰী শিক্ষক, অকচেক হাতীবন্ধা প্ৰাথমিক বিদ্যালয়,

লংকা শি‍ক্ষাখণ্ড, ম’বাইল - ৭০৩৫৯৩০৩৯০

                

SHARE THIS